स्याङ्जा, २० जेठ । झन्डै २३ वर्षअघि खोलाले पुरेर बगर बनेको खेत अहिले खेतीयोग्य बनेको छ । पुतलीबजार नगरपालिका(१ मालेबगर नजिक लगनतुमस्थित बगरे जमिन अहिले खेतीयोग्य बनेको हो ।
जिल्लामा लकडाउनको समयको सदुपयोग गर्दे जग्गाधनीले खेत बनाउने अभियानमा जुटेका हुन् । सीमित व्यक्ति र पारिवारिक सदस्य मिलेर बगर पन्छाएका हुन् । सुरुका केही दिन डोजर र ट्याक्टर प्रयोग गरिए भने पछिल्ला दिनमा आफैंले सम्याउँदै आएको खेतधनी चेतनारायण श्रेष्ठले बताउनुभयो ।
‘हाम्रो दुई रोपनी जग्गा, १८ मुरी माटो हो । धानसितै खोलाले पुरेको थियो । त्यतिबेला हामी यहाँ थिएनौं, चर्न बाहिर गएका थियौं । अहिले अलि निषेधाज्ञाले सबैलाई जुटायो, फुर्सद मिल्यो र दाजुभाइ मलेर खेत बनाउँदैछौं,’उहाँले भन्नुभयो ‘लामो निषेधाज्ञाको सदुपयोग गर्दैछौं ।
२०५५ साल भदौ १३ गते रातको समयमा आएको विनाशकारी बाढीले आँधीखोला किनारका धेरै खेत पुरेको थियो । ती खेतमा ठूल्ठूला ढुंगा, गिटी र बालुवाका थुप्रा थिए । केहीले बगरमा खेती गरेका छन् भने केही त अझै बगरै छन् ।
जिल्लामा तेस्रो पटक थपिएको निषेधाज्ञा जारी छ । ‘दिनमा घरबाट अनलाइन कक्षा लिएको छु । साँझ र बिहान शीतलको समयमा दाजुभाइ मिलेर खेतमा आउछौं । सकेका ढुंगा पन्छाउने गरेका छौं । शारीरिक व्यायाम पनि भएको छ । खेत पनि बनेको छ’ महेश श्रेष्ठ भन्नुहुन्छ ।
श्रेष्ठ दाजुभाइसँगै उहाँका छिमेकी राजु र सनिता जीटी परिवार पनि बगरे खेत बनाउनुभएको छ । भन्डै ८÷९ परिवारले यसरी नै आँधीखोलाले पुरेको खेत बिराएका छन् । केही गह्रामा मकै, तरकारी र कोदो रोप्दै छन् भने कही कही भर्खर उम्रदैछन् । तरकारी र अन्न लगाउन पनि सुरु गरेका छन्। वर्षौंदेखि बगर पल्टेको जग्गा मलिलो देखिएको छ ।
‘पहिला हामीले खेत रोप्थ्यौ यहाँ। खोलाले पुरेपछि बगरै बन्यो। भर्खर बनाएर खेत बनेपछि सिँचाइको व्यवस्था नभएकाले कोदो रोप्दैछु सनिता जीटीले भनिन्। पति र जेठाजुले खेतका ढुंगा उठाउँदै गरेका र दुई छोराले खेत खनेपछि उहाँले कोदो रोप्दै हुनुहुन्थ्यो ।
स्नातक तहमा पढ्दै गरेका सञ्जीत जीटी पढाइ नभएका बेला खेत बनाउन पाउँदा खुसी देखिउनुभयो । लाखौं मूल्य बराबरको आफ्नो जग्गामा ढुंगा र बालुवाले पुरे बगर बनेको छ भन्ने सुन्दा नरमाइलो लाग्ने गरेको उहाँले बताउनुभयो ।
उहाँले भन्नुभयो, ‘कलेजमा अहिले पढाइ छैन । घरमा कति बस्नु । शीतल बेला पारेर खेत बिराउन आएको हुँ। निषेधाज्ञा पालना गर्दै सदुपयोग गरेको छु ।’
एकाघरका दाजुभाइ र अर्काघरका आमा, बाबा र छोराहरू मिलेर वर्षौंदेखि बगरे जमिन खेतीयोग्य बनाउनु भएको हो । सुरुका समय डोजर, ट्याक्टरको प्रयोग गरी ढुंगा, गिटी, बालुवा पन्छाएपछि आफूहरू मिलेर खेती योग्य जमिन बनाएका छन् । बढ्दो कोरोना संक्रमणलाई ध्यान दिँदै सीमित व्यक्ति अथवा आफ्नै परिवार मात्र मिलेर काम गर्ने गरेको उहाँहरूको भनाइ छ ।
२०५५ भदौ १३ गते रातिको बाढीका कारण वहाकोटको काउले, पुतलीबजारको वीरेन्द्रनगर, लाम्पाटा बजारका दर्जनौं घर बगाउनुका साथै आँधीखोला र अरौंदीखोला वरपरका सयौं रोपनी जग्गाहरू बगर बनेका थिए । बाढीसँगै बगेर सयौं पशुचौपायालगायत ५५ जना मानिसको निधन भएको जानकारहरू बताउँछन्।