स्याङ्जा २८ जेठ । साउदी अरबको खजुर स्याङ्जामा फलेको छ । वालुवा तथा मरुभूमिमा उम्रने खजुर स्याङ्जाको गल्याङ् नगरपालिका ११ जिमुवामा लटरम्मै फलेका छन ।
रोजगारका लागि साउदी पुगेका करिब ६० बर्षिय बाबुराम ढकालले घर आउदा खजुरको केही बिउ लिएर आए । बालुवा सहित मलमाटो मिलाएर बिउ जमाए। जमाएका बिउ मध्ये २ वटा वीउ बढेर उत्पादन दिने भए । गतबर्ष अलिअलि फलेको खजुर यसपटक लटरम्मै फलेर सबैलाई चकित एवं हर्षित बनाएको छ ।
साउदी अरबमा २१ बर्ष गाडी चलाउनुभयो । कयौं पटक साउदी र नेपाल गरे। एकदिन कामको शिलशिलामा जादै गर्दा मरुभूमि भन्दा केही बाहिर खजुर फलेको देखेपछि आफनो जन्मभूमिमा पनि हुन्छ होला भन्ने सोचेर केही खजुरका बीउ लिएर आएको उहाले भन्नुभयो ।
खजुरका लागि घाम पर्ने जग्गा चाहिन्छ। यसले ४०–४५ डिग्री तापक्रम पनि सहन सक्छ । विशेषगरी मरूभूमिमा उम्रिने भएकाले पानी पनि चाहिँदैन। ढकालले पनि जिमुवामा खजुर लगाउदा बालुवा सहित मलमाटो मिलाएर रोपेको बताउनुभयो ।
रोपेको ७ बर्षमा फल दिएको छ। गतबर्ष अलिअलि फलेको थियो। अहिले भने असाध्यै राम्रो फलेको छ । अब खजुर खेती बिस्तार गर्नेछु उहाले भन्नुभयो । उहाले आँप, लिचि, कटहर लगायत अन्न तथा तरकारी पनि उत्पादन गर्दै आउनु भएको छ ।
ढकालका अनुसार, ‘यसबर्ष खजुरको बिरुवामा परागसेचन गरेपछि राम्रो फल दिएको हो ।’ फलको बिरुवाको भाले अङ्गमा भएका परागकणहरू त्यही जातका अन्य बिरुवाको पोथी अङ्गसम्म पुग्ने कार्यलाई परागसेचन भनिन्छ ।
खजुरमा प्रोटिनको मात्रा धेरै हुन्छ । खजुरलाई पोषक तत्व अत्याधिक हुन्छ। प्राकृतिक चिनी, भिटामिन, आइरन, पोटासियम, क्याल्सियम, फस्फोरस मात्र पनि प्रशस्त मात्रामा पाइन्छ । जाडो वा गर्मी जुनसुकै मौसममा पनि खजुर खान सकिन्छ। खाली पेटमा खजुर खादा राम्रो हुने र खजुरले शीतलता दिने चिकित्सकका भनाई छ ।
खजुरको उमेर ५० बर्षभन्दा बढी हुन्छ। एउटै बोटले ५० देखि ६० किलोभन्दा बढी उत्पादन दिने बताइएको छ । यसमा आइरन, मिनिरल, क्याल्सियम, अमिनो एसिड र फस्फोरस जस्ता भिटामिन अत्याधिक मात्रामा पाइन्छ ।
जिमुवामा खजुर फलेपछि अन्य किसान पनि हर्षित बनेका छन । यसपटकको फललाई राम्रोसंग पाक्न दिएर बिउ उत्पादन गर्नेगरि छलफलमा जुटेको बताउनुहुन्छ कृषि वीउ उत्पादन फर्मका संचालक रुमलाल कडेंल ।
खाडी मुलुक साउदी अरब, कतार दुबई जस्ता देशमा अत्याधिक रुपमा पाइने खजुर स्याङ्जाको गल्याङ्मा पनि फल्न थालैको छ। खजुर गर्मी ठाउँमा फल्ने फल हो ।
